ملایر شهری بزرگ و تاریخی در غرب ایران و دومین شهر بزرگ استان همدان است. شهر ملایر دارای دو نشان ثبت شده جهانی است.
نظام تولید انگور درّه جوزان ملایر به عنوان دومین میراث کشاورزی جمهوری اسلامی ایران و پنجاه و سومین میراث مهم کشاورزی جهان در سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) به ثبت رسید و برند انگور ملایر جهانی شد.
منبت ملایر در سال 1396 موفق به دریافت جایگاه ملی شد و پس از دو سال تلاش و تمرکز هنرمندان، مردم و مسئولان خطه در سال 1398 تولیدات منبت ملایر در بازدید بازرسان سازمان جهانی صنایع دستی حائز تمامی معیارهای یونسکو از جمله کیفیت، اصالت، مرغوبیت، پیشینۀ تاریخی، خلاقیت و نوآوری شد و با عنوان «ملایر؛ شهر جهانی مبل منبت» در فهرست شهرها و روستاهای جهانی یونسکو ثبت شد.
این شهر در ۳۸۶ کیلومتر غرب تهران و در ۷۰ کیلومتری جنوب شرقی مرکز استان قرار دارد.
همسایگان این شهر از طرف شمال، همدان، از شرق اراک، از جنوب بروجرد و از غرب شهرهای تویسرکان و نهاوند است.
این شهر از سطح دریا ۱۷۲۵ متر ارتفاع دارد. ملایر شهری کوهستانی بوده و در میان رشته کوه زاگرس واقع شده است.
اقلیم
شهر ملایر دارای آب وهوای معتدل کوهستانی است. این شهر از زمستان‌های سرد و پربرف و تابستان‌های معتدل بهره‌مند است.
جاذبه های گردشگری:
ملایر دارای جاذبه های گردشگری بسیاری اعم از جاذبه های تاریخی، جاذبه های طبیعی و پارک ها و صنایع دستی و ... است.
جاذبه های طبیعی و پارک ها: پارک سیفیه، مجموعه جهان کوچک، زیستگاه حیات وحش لشگردر و تالاب آق گل
جاذبه های تاریخی: دژمعبد باستانی نوشیجان، سکونتگاه زیرزمینی شهر سامن، موزه و عمارت های لطفعلیان و مصدقی، یخدان میرفتاح، مقبره سیف الدوله، مجموعه بازار، مساجد تاریخی ملایر و موارد بسیار دیگر
صنایع دستی: منبت، ساخت سازهای سنتی، مرواربافی، قلم زنی روی مس و ...
صنایع‌دستی ملایر:
ملایر شهر جهانی مبل منبت و یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مبل و منسوجات چوبی در ایران است.
این شهر همچون دارای صنایع‌دستی گوناگون است که خبر از ذوق و هنر مردمانش می‌دهد. ساخت سازهاس سنتی، مرواربافی، قلم زنی روی مس، فرش دستباف و گیوه‌بافی از دیگرصنایع‌دستی این شهر زیبا است.
سوغات ملایر:
انگور، شیره انگور، باسلق و کشمش و سایه‌خشک از سوغاتی‌های این شهر است.