دکتر منصور غلامی (وزیر علوم، تحقیقات و فناوری) در یادداشت صفحه اول سی ام فروردین 1399 روزنامه ایران با عنوان «آموزش عالی و بیماری کووید-۱۹»، بر ضرورت فعال نگاه داشتن و حتی تشدید و توسعه فعالیت های پژوهشی دانشگاهها به ویژه تمرکز بر سازماندهی پژوهش های علمی و کاربردی در حوزه های مرتبط با کرونا تاکید کرد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، متن کامل یادداشت دکتر غلامی به شرح زیر است:
در ماه های پایانی سال ۱۳۹۸ کشور با بحران شیوع ویروس کرونای جدید (کووید ۱۹) مواجه شد که بنا به ماهیت خطرناک و سرایت بسیار سریع آن، ابعاد مختلف زندگی اجتماعی در همه جای جهان را به طور جدی و بنیادین به چالش کشید. در این میان از ابتدا مشخص بود که فعالیت دانشگاهها بهعنوان مکانی که تراکم بالای روابط چهره به چهره وجود دارد و نیز توجه به این واقعیت که زندگی تحصیلی محدود به صرف حضور در کلاس و فضاهای آموزشی نبوده، بلکه کل زندگی دانشجویان از جمله حضور در خوابگاه های دانشجویی را هم شامل می شود، تداوم فعالیت دانشگاهها عملاً پتانسیل شیوع و آسیب دیدن دانشجویان و دانشگاهیان و به طور کلی شیوع بیشتر بیماری در جامعه را بشدت افزایش می دهد.
بنابراین طبیعی است که فعالیت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، نیازمند اتخاذ تمهیدات ویژه و فوری در مقیاس های کلان و میانی بود، ضمن اینکه این موضوع محدود به نظام آموزش عالی کشور نبوده و در واقع همه سازمانها و نهادها و ارگان های کشور را شامل می شد و در نتیجه تصمیم گیری در خصوص آن هم محتاج نگاهی کلان و فراحوزه ای بود.
بدین ترتیب نظام آموزش عالی با بررسی شرایط و امکانات موجود و با بهره گیری از تجارب بین المللی تصمیم گرفت همگام با سیاست های دولت جمهوری اسلامی مبنی بر اجتناب از ایجاد وقفه در سامانه های مختلف خدمات کشوری و با اولویت قرار دادن اطمینان از حفظ سلامتی و ایمنی دانشجویان و دانشگاهیان، ضمن رعایت کامل اصول و استانداردهای نظام بهداشت و درمان، نسبت به فعال نگاه داشتن حداکثری فعالیت های آموزشی و پژوهشی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی اقدام نماید. به نحوی که شاهد کمترین آسیب، وقفه و کاستی در این خصوص باشیم.
در این راستا همگام با تجربه ها و خط مشی های در پیش گرفته شده توسط دانشگاههای پیشرفته و معتبر جهان، در حوزه آموزش استفاده از نظام آموزش مجازی به عنوان جایگزین آموزش حضوری در شرایط پرمخاطره کنونی در دستور کار دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی قرار گرفت. بدیهی است که این مهم نیازمند اقدام سریع دانشگاهها در ایجاد، تقویت و تغییر سیستمها و زیرساخت های مورد نیاز بوده و می باشد که با فعالیت شبانه روزی دانشگاهها این امر کم و بیش محقق شده و خوشبختانه تاکنون توانسته است بخش مهمی از اهداف فوق را محقق نماید. البته بدیهی است که تلاش های دانشگاهها برای رفع کاستیها و نقایص موجود، تهیه و ارتقای زیرساختها و بهبود خدمات با جدیت ادامه خواهد داشت.
به هرحال بررسی های میدانی اولیه نشان می دهد که این اقدام نه تنها گام مهمی برای جلوگیری از اتلاف وقت، انرژی و زمان دانشجویان عزیز محسوب شده، بلکه ضمن رفع دل نگرانیها و ایجاد امنیت خاطر برای خانواده های آنها، به حفظ پویایی، امید و انگیزه های این قشر فرهیخته نیز منجر خواهد شد. از سوی دیگر اطمینان داریم پیگیری و تداوم این اقدامات منجر به توسعه و تقویت زیرساخت های آموزش مجازی دانشگاهها بهعنوان نظام مکمل آموزش و ارتقای سطح کیفی فعالیت های آموزشی از یک سو و افزایش آمادگی و تاب آوری نظام آموزش عالی کشور در مواجهه با بحرانها و شرایط غیرقابل پیش بینی خواهد شد.
در عین حال با اذعان به شرایط و الزامات متفاوت حوزه های دانشی و رشته های تحصیلی از یک سو و نیز متفاوت بودن شرایط و امکانات دانشجویان و دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی از سوی دیگر، طبیعتاً اجرا و برگزاری نیمسال تحصیلی جاری نیازمند انعطاف پذیری بیشتر سیستمها به منظور تطبیق و سازگار شدن مقررات و شرایط با وضعیت موجود و نیز در نظر گرفتن تمهیدات و تسهیلات ویژه ای برای جبران عقب افتادگیها و آسیبهای وارده می باشد که در این خصوص نیز اقدامات لازم در سطح وزارتخانه و دانشگاهها با هدف تسهیل سازگاری بهینه دانشجویان با شرایط موجود صورت پذیرفته و خواهد پذیرفت.
در حوزه پژوهش نیز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با درک وظیفه و نقش خطیر دانشگاهها در مبارزه ملی - جهانی با شرایط به وجود آمده تحت تأثیر شیوع ویروس کرونا، ضمن فعال نگاه داشتن و حتی تشدید و توسعه فعالیتهای پژوهشی دانشگاهها بویژه تمرکز بر سازماندهی پژوهش های علمی و کاربردی در حوزه های مرتبط با کرونا، از بهداشت و درمان گرفته تا صنایع راهبردی و نیز پیامدهای گسترده انسانی، اجتماعی و فرهنگی کرونا اقدام نموده است.
در پایان ضمن تقدیر و تشکر از همکاری و تلاش های ارزنده خانواده بزرگ آموزش عالی کشور، بدیهی است تداوم این مسیر و عبور موفقیت آمیز از دوره پرآشوب کرونا، نیازمند همدلی، همیاری و معاضدت هر چه بیشتر اعضای محترم هیأت علمی، دانشجویان عزیز، کارمندان و پرسنل فداکار آموزش عالی و تشکلهای با نشاط و پرانرژی دانشجویی و دانشگاهی با یکدیگر میباشد. با آرزوی اینکه هر چه زودتر شاهد کنترل و مرتفع شدن شرایط اضطراری موجود و ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت کامل، ایمن و همراه با آرامش دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی باشیم، امید میرود که در دوره پساکرونا، نظام آموزش عالی کشور با بهره گیری از تجربه های به وجود آمده در شرایط دشوار و پرچالش کنونی به سطحی والاتر و برتر از کیفیت، چابکی، تعادل یافتگی و تاب آوری، دست یافته باشد.